Czerwona lampka na desce rozdzielczej to nie ozdoba. Może oznaczać, że coś dzieje się z autem – i im szybciej zareagujesz, tym lepiej dla Twojego portfela i bezpieczeństwa. Które kontrolki powinny wzbudzić Twój niepokój i co robić, kiedy pojawią się podczas jazdy?
Wielu kierowców lekceważy kontrolki, bo „przecież auto jedzie”. Problem w tym, że często to ostatni moment, żeby coś zrobić, zanim sytuacja wymknie się spod kontroli. Reagowanie na czas to nie panika, tylko odpowiedzialność.
Rodzaje kontrolek w samochodzie
Deska rozdzielcza może wyglądać jak kokpit samolotu – zwłaszcza po przekręceniu kluczyka. Zapalają się różne symbole. Niektóre znikają po chwili, inne zostają. Dzielą się one na kilka kategorii:
- informacyjne (najczęściej niebieskie i zielone),
- ostrzegawcze (żółte, pomarańczowe),
- alarmujące (czerwone).
Zielone i niebieskie kontrolki informują np. o włączonych światłach czy tempomacie. Żółte ostrzegają np. o niskim poziomie paliwa czy błędzie w systemie. Czerwone? To sygnał STOP. Zatrzymaj się, zgaś silnik i nie ryzykuj dalszej jazdy bez diagnozy.
Na które kontrolki trzeba uważać podczas jazdy?
Nie każda kontrolka wymaga natychmiastowego zatrzymania się na poboczu, ale są takie, których ignorowanie może doprowadzić do poważnej awarii. Warto znać te najważniejsze i wiedzieć, jak reagować. Często to one decydują, czy unikniesz drogiej naprawy, czy wylądujesz na lawecie.
1. Kontrolka Check Engine
To jedna z najczęściej zapalających się kontrolek i jednocześnie jedna z najbardziej lekceważonych. Żółta ikona silnika oznacza, że komputer wykrył błąd w pracy jednostki napędowej. Może to być drobna rzecz – np. czujnik, ale równie dobrze poważna usterka. Jeśli kontrolka świeci się stale, a auto jedzie normalnie, umów się jak najszybciej na diagnostykę. Jeśli miga, zatrzymaj się, bo to może oznaczać poważną awarię (np. wypadanie zapłonu), która uszkodzi katalizator.
W wielu autach (zwłaszcza grupy Volkswagena) może pojawić się kontrolka EPC w samochodzie, która również jest związana m.in. z silnikiem. Sygnalizuje ona błąd w układzie sterowania silnikiem, elektroniką gazu lub zapłonu. Jej ignorowanie również może przysporzyć sporych wydatków.
2. Kontrolka oleju silnikowego
Czerwona ikonka z konewką to sygnał alarmowy. Może oznaczać niski poziom oleju albo spadek ciśnienia. Jazda bez oleju to dosłownie zabijanie silnika – kilka minut i możesz mieć do wymiany całą jednostkę napędową. Jeśli ta kontrolka zapali się podczas jazdy, nie zastanawiaj się, tylko natychmiast się zatrzymaj i zgaś silnik. Potem sprawdź poziom oleju i w razie potrzeby uzupełnij go. Jeśli to nie pomaga, wezwij pomoc drogową.
3. Kontrolka temperatury silnika
Czerwona ikonka termometru zanurzonego w fali to znak, że silnik się przegrzewa. Może to być efekt braku płynu chłodniczego, uszkodzonej pompy wody, awarii wentylatora albo zatkanego układu chłodzenia. Jeśli ją zobaczysz, zatrzymaj się natychmiast. Nie otwieraj od razu maski. Poczekaj, aż silnik się schłodzi. Jazda z przegrzanym silnikiem to najprostszy sposób na zniszczenie uszczelki pod głowicą lub całego bloku.
4. Kontrolka ładowania akumulatora
Czerwona ikonka z akumulatorem może oznaczać problem z alternatorem lub paskiem napędzającym go. Jeśli ta kontrolka zapala się po uruchomieniu silnika i nie gaśnie, samochód może przestać ładować akumulator. Efekt? Po chwili jazdy wyłączą się systemy elektryczne, a silnik może po prostu zgasnąć. Jeśli widzisz tę kontrolkę, oszczędzaj prąd, wyłącz klimatyzację, radio, światła dzienne, jeśli możesz. Jedź też prosto do warsztatu lub wezwij pomoc, jeżeli akumulator zaczyna padać.
5. Kontrolka hamulca ręcznego/układu hamulcowego
Ta kontrolka wygląda jak wykrzyknik w okręgu. Może się świecić, jeśli masz zaciągnięty hamulec ręczny – to normalne. Jeśli jednak świeci się mimo spuszczenia hamulca, nie ignoruj jej. To może oznaczać niski poziom płynu hamulcowego albo poważniejszą usterkę w układzie hamulcowym. Lepiej nie ryzykować. Bez sprawnych hamulców nie masz kontroli nad autem.
Co zrobić, gdy zaświeci się kontrolka?
Po pierwsze: nie panikuj, ale też nie ignoruj. Kontrolki są po to, żeby ostrzegać i lepiej sprawdzić sygnały od auta, zanim coś pójdzie nie tak. Jeśli kontrolka jest czerwona, zatrzymaj się bez zwłoki. Zgaś silnik, sprawdź, co możesz zrobić samodzielnie (np. przeanalizuj poziom oleju czy płynu chłodniczego), ale nie próbuj na siłę jechać dalej. Żółte kontrolki pozwalają jeszcze na jazdę, ale wymagają szybkiej diagnostyki.
Jeśli nie masz pewności, co oznacza dana kontrolka, sprawdź instrukcję obsługi auta, informacje dostępne w Internecie albo skontaktuj się z warsztatem. Ignorowanie ostrzeżeń może kosztować Cię kilka tysięcy złotych, a czasem i bezpieczeństwo. Pamiętaj też, że regularny serwis i przegląd techniczny zmniejszają ryzyko, że jakaś kontrolka zapali się w najmniej odpowiednim momencie, np. na trasie pod Pruszkowem czy w środku korka.